„Teatr Wielki w Poznaniu im. Stanisława Moniuszki, czyli Opera Poznańska, zainaugurował swoją działalność 30 września 1910 roku jako filia berlińskiej Staatsoper. Rozbrzmiał wówczas dla poznańskiej widowni »Czarodziejski flet« Wolfganga Amadeusza Mozarta, za czasów dyrektora opery Franza Gottscheida. Także na 100-lecie tej inauguracji, 10 września br., berlińscy artyści ze Staatsoper wystawią tutaj to samo Mozartowskie dzieło” − zapewniał dyrektor Teatru Wielkiego w Poznaniu Michał Znaniecki na specjalnej konferencji prasowej, zorganizowanej z okazji setnego jubileuszu tego przybytku kultury.
„Chciałbym, aby rok jubileuszowy naszego teatru był obchodzony przez cały rok. Będą spektakle ważne dla nas i dla innych teatrów, czasem będą się one odbywać na wolnym powietrzu. Wiele też z nich to prezenty od instytucji, które zaprosiliśmy do współorganizacji cyklu wydarzeń” – podkreślał dyr. Znaniecki.
W programie tych obchodów jubileuszu w 2010 roku znalazło się wiele wydarzeń, będących realizacjami projektów artystycznych, zresztą w ramach współpracy z innymi teatrami i organizacjami − nadal w fazie poszerzania. Jest to np. kilka serii różnej kategorii spektakli, w tym 30-40 pomyślanych jako prezenty dla publiczności, ze wstępem na bilety kupione za przysłowiową złotówkę.
„Teatr Wielki jest beneficjentem tych darów” – stwierdził Michał Grudziński podczas spotkania z mediami. Przedstawienia te odbędą się z udziałem nie tylko artystów z poznańskiej sceny, lecz także m.in.: Teatru Wielkiego Baletu Narodowego (balet „Tańczmy Bacha”), Teatru Wielkiego w Łodzi (balet „Ziemia obiecana”), Opery Wrocławskiej („Falstaff”), Opery Bałtyckiej („Ariadna na Naxos’), Opery Nova w Bydgoszczy („Napój miłosny”), Opery Śląskiej („Carmina Burana”) Opery na Zamku w Szczecinie („Paria”), Opery Śląskiej („Carmina Burana”), Opery i Filharmonii Podlaskiej („Tosca”, wersja koncertowa), Gliwickiego Teatru Muzycznego („Zemsta nietoperza”).
Specjalne prezentacje przygotowały, m.in.: Akademia Muzyczna im. J. I. Paderewskiego w Poznaniu (happening „Upiory w Operze”), Filharmonia Poznańska („Givanna d`Arc, wersja koncertowa), Teatr Nowy, Teatr Animacji, Centrum Kultury Zamek, Biblioteka Raczyńskich, Uniwersytet Adama Mickiewicza (konferencja nt. historii Teatru Wielkiego), Radio Merkury (rozmowy, wywiady), Lions Club (tablica Sali Kameralnej im. Wojciecha Drabowicza, otwartej niedawno, 15 stycznia br., na eksperymentalne spektakle Opery Kieszonkowej), Biblioteka PAN w Kórniku (faksymile recenzji teatralnych od 1910 r.), Jan A. P. Kaczmarek (nowy gong teatralny), Multikino (zniżki na maratony filmowe dla widzów Teatru Wielkiego), Huta Szkła Warta Glass (szklany pegaz we foyer oraz koncert Agi Mikołaj), Urząd Miasta i Muzeum Regionalne w Pleszewie (kopia obrazu Mariana Bogusza). Plakat na 100-lecie powstał w Morski Studio Graficzne.
Odbędą się koncerty dedykowane jako dary od wielu polskich filharmonii, wystąpią również teatry dramatyczne, tańca, teatry lalkowe z całej Polski, w tym poznańskie: Polski Teatr Tańca, Teatr Ósmego Dnia, Tatr Biuro Podróży oraz Teatr Polski.
„Już rozniosła się wieść, że w Poznaniu jest »balanga«, w tym właśnie spektakle za złotówkę” − ze swadą i z nutą żartobliwości mówił dyr. Znaniecki o echu obchodów 100-lecia Teatru Wielkiego w Poznaniu w całej Polsce, rozentuzjazmowany zresztą wieloma zgłoszeniami firm i placówek, organizacji zainteresowanych sponsorowaniem imprez. Akcja promocyjna obchodów i występów gościnnych teatrów spoza Poznania umożliwi mieszkańcom miast, w których mają te placówki swoje siedziby – dostęp do szerokiej informacji na ten temat − na billboardach.
Niektóre spektakle są pomyślane jako współpraca artystyczna dwóch placówek, np. „Skrzypek na dachu” odbędzie się w ramach wymiany śpiewaków między Teatrem Wielkim a Teatrem Muzycznym i na obu scenach. Z kolei w „Amadeuszu” w Teatrze Polskim wystąpi orkiestra Teatru Wielkiego. A podczas Dni Verdiego Filharmonia Poznańska (w listopadzie 2010) w Auli UAM wykona koncertową wersję opery „Joanna d’Arc” z udziałem chóru Teatru Wielkiego.
„Jezioro łabędzie” profesor Ewy Wycichowskiej, która na scenie poznańskiej przywróciła oryginalną choreografię tego baletu, zresztą to nowe opracowanie przekazując w darze Teatrowi Wielkiemu – zapoczątkowało serię przedstawień będących prezentami dla publiczności – za 1 zł. Wśród widzów, którzy wypełnili po brzegi parter i dwa balkony podczas pierwszego spektaklu – dominowała młodzież licealna i studenci, co pewnie jest także pokłosiem licznych zachęt i spotkań, aranżowanych przez zarząd Teatru Wielkiego, skierowanych do młodego widza. Ten udany występ poznańskiego baletu, budzący podziw wykonaniem, układem i także scenografią – zdobył sympatię i spore brawa.
Kolejne spektakle w ramach biletów za 1 zł − to „Karnawał w dawnej Wielkopolsce” − niedawny występ Accademii dell`ARCADIA, orkiestry barokowej (8 lutego br.) oraz najbliższy (22 lutego br.): „Tatrzańskie krajobrazy” Orkiestry Kameralnej l`Autunno.
Wszystkie wydarzenia jubileuszu 100-lecia Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu są objęte honorowym patronatem Marka Woźniaka, marszałka województwa wielkopolskiego.
Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki mieści się w gmachu przy ul. Fredry 9 w Poznaniu. Jego budowę rozpoczęto w 1009 roku. Projekt budynku opery przygotował Max Littmann z pracowni Heilmann und Littman w Poznaniu. Gmach opery wyrósł w ciągu 18 miesięcy i był nową siedzibą Teatru Miejskiego.
Polacy przejęli w swoje ręce teatr w 1919 roku. Fasada budynku poznańskiej opery jest olbrzymim portykiem wzniesionym na wzór architektury klasycznej starożytnego Rzymu. Do tego przybytku poznańskiej kultury prowadzą schody ze znajdującymi się po obu stronach kamiennymi rzeźbami: kobiety na lwie oraz mężczyzny z idącą przy nim panterą (patrz fotografie). Na szczycie schodów znajduje się sześć jońskich kolumn trzymających trójkątny tympanon, a zwieńczeniem jest pegaz. Budowla obejmuje także pawilon dawnej restauracji od strony wschodniej i znajdujące się po przeciwnej stronie specjalne wejście dla cesarza.
Wnętrza opery to znakomicie utrzymane liczne halle, foyer i inne pomieszczenia – z ciekawymi dekoracjami, bogato zdobionymi. Widownia teatru mieści 900 osób, które mają do wyboru miejsca na parterze i trzy balkony.
Dotąd Teatr Wielki zrealizował 656 premier z repertuaru operowego, baletowego, operetkowego, musicalowego, symfonicznego i oratoryjnego. Wiele dzieł to zarówno klasyka, jak i kompozycje współczesne, w tym także opery polskie i sporo włoskich, zwłaszcza Giuseppe Verdiego. Stałe pozycje programowe stanowi 40 oper i 15 spektakli baletowych.
Tekst i fot.: Stefania Pruszyńska
Na fot.: Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu od frontu
— Stefania Pruszyńska
Stefania Pruszyńska (Stefania Golenia). Redaktor-dziennikarka, autorka publikacji wielu gatunków. Poetka, autorka utworów wielu gatunków literackich (eseje, poezja, aforyzmy, satyra, opowiadania, reportaż literacki itp.) i sztuki plastycznej. Redaktor naczelna, właścicielka-wydawca Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl
⇒⇒⇒ OD 1989 r. W REDAKCJACH i WYDAWNICTWACH. Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), polsko-amerykańskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej” (1996 – 2000) i tygodniku „Wprost” (1996 – 2000), aktualnie redaguje Gazetę Autorską IMPRESJee.pl (od 2006 r.) ⇒⇒⇒ Także w różnych okresach: redaktor merytoryczna polskich wydawnictw książkowych i redaktor-korektor różnych wydawnictw drukowanych, w tym prasy polskojęzycznej, a także wademeków w kilku językach europejskich, oraz prac naukowych czy w ramach pracy w wydawnictwach równocześnie: przedstawicielka wydawnictwa na stoisku firmowym na Międzynarodowych Targach Poznańskich lub specjalistka-przedstawicielka ds. kontaktów z mediami. ⇒⇒⇒ W latach studenckich i nieco później (do 1989): asystent antykwarski w PP „Desa”, analityk w laboratorium bakteriologii WZSChPiG.
⇒⇒⇒ W RÓŻNYCH OKRESACH WE WSPÓŁPRACY REDAKTORSKIEJ, PUBLICYSTYCZNEJ, AUTORSKIEJ, INFORMACYJNEJ: z prasą polonijną, np. dwutygodnikiem „Kurier”, Hamburg (1993 – 2010) czy np. z „Dziennikiem Polskim” (Londyn) i tytułami wydawanymi w Polsce, m.in. z: „Welcome to Poznań”, „Merkuriuszem Polska”, „Forum Wielkopolski”, „Aspektami Kulturalnymi”, Magazynem Muzycznym „Brzmienia”, „ABC”, „Protokołem Kulturalnym” oraz z redakcjami czasopism i portali środowisk dziennikarskich i literackich, w tym aktualnie: drukowanego kwartalnika i witryny prezentacyjnej „Protokołu Kulturalnego”, czasopisma „Wielkopolski Widokrąg” Wielkopolskiego Oddziału Związku Literatów Polskich; ⇒⇒⇒Także redaktor merytoryczna rzadkich tematycznie publikacji książkowych, np. „Księga romska” Władysława Iszkiewicza. Również redaktor-korektor: prasy drukowanej (miesięczniki), publikacji książkowych, monografii (artyści), m.in. Rafała Boettnera-Łubowskiego, „W kręgu światła i koloru. O twórczości Edmunda Łubowskiego”, książek Lednickiej Wiosny Poetyckiej, w tym oprac. Jana Grada „W gaju poezji”, albumów artyst., np. „Orły polskie. Rzeźby w drewnie” Henryka Zięby, biuletynów szkół wyższych (np. „Studenckie Graffiti”) czy prac naukowych i innych, w tym we współpracy z uczelniami wyższymi: Wyższą Szkołą Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, WSB, ze Związkiem Literatów Polskich czy fundacjami. *** Ponadto: animatorka kulturalna, realizatorka publikacji patronackich i akcji własnych oraz w ramach redagowanej Gazety Autorskiej „IMPRESJee”, aktualnie: Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl
⇒⇒⇒ Od 2006 r. – redaktor naczelna, wydawca i realizatorka eksperymentalnie założonej na platformie Blox.pl Gazety Autorskiej „IMPRESJee”www.impresjeee.blox.pl, nr 2190 w Rejestrze Prasy Regionalnej w SO w Poznaniu, obecnie mającej nowy adres i nazwę: Gazeta Autorska IMPRESJee.pl www.impresjee.pl * (scala zasoby Portalu Autorskiego IMPRESJee.pl z zasobami Gazety Autorskiej „IMPRESJee”). ******* Scalanie zasobów 2 mediów jest rezultatem zamknięcia przez Agorę SA w dniu 29 kwietnia 2019 r. platformy Blox.pl, na której redagowała: Gazetę Autorską „IMPRESJee” www.impresjeee.blox.pl (ok. 7,7 mln wizyt Czytelników, na TOP 1000 Blox.pl – 1. miejsce w kategorii: Prasa i Media i 1. miejsce w kategorii: Media); własne witryny artystyczne: poetycką: Poezja, Stefania Pruszyńska (ok. 570 tys. wizyt) i ArtGrafPoeFoto oraz podstrony, witryny specjalne tematyczne.
⇒⇒⇒ II. TWÓRCZOŚĆ LITERACKA-POETYCKA i PLASTYCZNA: POEZJA, ESEJE, AFORYZMY, UTWORY SATYRYCZNE, SATYROPODOBNE I INNE. *** PUBLIKACJE. Wcześniejsze: rozproszone od lat 80 i z 90. Najnowsze z 2021 r.: w Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, czasopiśmie WO ZLP „Wielkopolski Widnokrąg", „Protokole Kulturalnym” (nr 75/76), książce: „Kalisz stolicą aforyzmu” (2020), ); w polsko-niemieckiej antologii polskiej poezji IV – Anthologie der polnischen Lyrik IV „Jak podanie ręki” – „Wie ein Haendedruck” (wyd.: Wielkopolski Oddział Związku Literatów Polskich i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań, 2018); w polsko-francuskiej Antologii poezji współczesnej X „Jak podanie ręki” – „Comme serrer la main” (wyd.: Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań, 2018), antologii „Po-tyczki aforystów”, III, wyd. Wielkopolski Oddział Związku Literatów Polskich 2018; w polsko-angielskiej Antologii poezji „Jak podanie ręki” − Anhology of contemporatory poetry „Like The Hand of Friendship”; we własnych autorskich portalach artystycznych: Poezja, Stefania Pruszyńska oraz: ArtGrafPoeFoto, Stefania Pruszyńska; własnym autorskim zbiorze poetyckim „Szepty dalekobieżne” (San Francisco 2009); w czasopismach, m.in.: „Welcome to Poznań”, „Merkuriusz Polska”, „Protokół Kulturalny”; prasie internetowej: Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl; w wydawnictwach książkowych innych autorów (np. książce autobiograficznej Miklosza Deki Czurei, Króla Czardasza, wirtuoza skrzypiec).
***PREZENTACJE LITERACKIE. Od 2007 r. na wielu spotkaniach literackich czy festiwalach, w wielu miejscach na wydarzeniach w Poznaniu (m.in. w Domu Bretanii, Domu Romskim, klubie ZAK) i w regionie Wielkopolski (w Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykówku, na plenerowych imprezach kulturalnych np. w parku przypałacowym w Nieszawie czy w Ludwikowie); za granicą, m.in. na Krecie (2010 r.); w Radiu Emaus (2012); na spotkaniach literackich w Klubie Literackim „Dąbrówka” (2011, 2013 i 2017); w Auli UAM w Poznaniu (20 sierpnia 2017); w Muzeum Etnograficznym w Poznaniu (listopad 2018); podczas II Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej Wielkopolskiego Oddziału Związku Literatów Polskich: (Piła, październik 2018 r.) i na „Aforystykonie”, organizowanych przez Wielkopolski Oddział Związku Literatów Polskich (Kalisz, 30 listopada 2018), na festynie w Dwujęzycznym LO im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Poznaniu (październik 2019); podczas III Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej (październik 2019). ***WYSTAWY I PREZENTACJE PRAC PLASTYCZNYCH: VIII MASTRiN pn. Harmonia w Pałacu Działyńskich w Poznaniu (2011); w Bibliotece Publicznej w Buku (2012), w Auli UAM 20 sierpnia 2017 r., w Wielkopolskim Urz. Woj. (grudzień 2017); w Klubie Literackim „Dąbrówka” (2013, 2017), wcześniej podczas spotkań autorskich m.in. na Krecie – w Rethymno i Adelianos Kampos (2010); ***PUBLIKACJE GRAFIK, RYSUNKÓW. Najnowsze: „Kalisz stolicą aforyzmu” (2020). Najstarsze: Rysunki satyryczne w Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1990 - 1991); grafiki w autorskim zbiorze swoich wierszy „Szepty dalekobieżne”; na okładkach książek (Lednickiej Wiosny Poetyckiej: „Żeby marzyć”, „W Gaju Poezji. Lednicka Wiosna Poetycka 1997 – 2015” w oprac. prof. Jana Grada – w ramach współpracy ze Związkiem Literatów Polskich; w prasie drukowanej (np. „Welcome to Poznań”) i Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl oraz we własnych artystycznych witrynach autorskich: ArtGrafPoeFoto i Poezja, Stefania Pruszyńska. ⇒⇒⇒NAGRODY, CERTYFIKATY. Nagroda w konkursie na felieton „Arkusza” – miesięcznika kulturalnego, wyd. przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996 r.); Dziennikarskie Koziołki 2017 w kategorii: Redakcja, przyznane przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej (wręczone 9 maja 2017 r. na gali w Wydziale NP i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza).
Certyfikaty: US WEST Polska – specjalistka ds. konsultacji * Z ekonomii społecznej – BO Doradztwa i Edukacji pod egidą Europejskiego Funduszu Społecznego *** NAUKA. Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie Adama Mickiewicza i Akademii Ekonomicznej ***POGLĄDY. Jest zwolenniczką rozwoju dialogu kultur.
