Prof. Carl-Henrik Heldin, prezes zarządu Fundacji Nobla, wczoraj, 10 grudnia, w wystąpieniu w sali koncertowej, Filharmonii Sztokholmskiej, otwierającym ceremonię wręczenia laureatom Nagrody Nobla 2019, stwierdził:
Rażącym przykładem tego, co napotykamy, jest brak szacunku dla przytłaczających dowodów świadczących o tym, że nasz styl życia negatywnie wpływa na nasz klimat. Kiedy młodzi ludzie powstają i żądają, abyśmy wszyscy słuchali nauki i działali, zasługują na nasze wsparcie.
Z kolei Olga Tokarczuk, polska laureatka Literackiej Nagrody Nobla za 2018 rok, po swoim przemówieniu noblowskim „Czuły narrator” w dniu 7 grudnia i odbiorze 10 grudnia z rąk króla Szwecji Gustawa XVI złotego medalu i dyplomu Literackiej Nagrody Nobla − zdobyła uznanie i żywiołowe oklaski także wystąpieniem bankietowym, które wygłosiła podczas wytwornego tradycyjnego przyjęcia z laureatami, zamykającego Tydzień Noblowski 2019. Zaskoczyła zaś puentą tego wystąpienia:
Dziś minęło dokładnie sto lat, odkąd pierwsza kobieta zdobyła Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury − Selma Lagerlöf. Z czasem kłaniam się jej i wszystkim kobietom, wszystkim twórczyniom, które śmiało przekroczyły granice ról narzuconych im przez społeczeństwo i miały odwagę opowiedzieć światu swoją historię głośno i wyraźnie. Czuję, jak stoją za mną. Naprawdę wygraliśmy Nobla!
Oba wystąpienia Olgi Tokarczuk wywołały i będą nadal wywoływać rezonans. O „Czułym narratorze” wiele się już mówi. Zaś cytowane tutaj słowa z jej mowy przed biesiadnikami bankietu z tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla, najbardziej prestiżowej nagrody na świecie, wpisują się dodatkowo w dumę, satysfakcję i radość nas wszystkich z Nagrody Nobla w dziedzinie literatury Olgi Tokarczuk − polskiej pisarki. Trzeciej Polki − po Marii Skłodowskiej-Curie i Wisławie Szymborskiej − zdobywczyni tego zaszczytnego lauru.
Zapewne te słowa wiele nas, kobiet, nie tylko w Polsce, podobnie twórczyń, odbiera z cichą lub wyraźną satysfakcją − Olga Tokarczuk nie pozostawia w cieniu milczenia dzieła siłaczek duchowych, pogromczyń stereotypów, które potrafiły w przeszłości i potrafią we współczesności, wspinając się na najwyższe drabiny wiedzy czy umiejętności, toczyć kreatywny, twórczy, intelektualny, a jeśli okazuje się wyzwaniem, także w wymowie buntowniczy czy wizjonerski − dialog ze wszystkimi.
Wypowiedź Olgi Tokarczuk, przecież mającej nie tylko zwolenników, lecz już również sporą gromadę adwersarzy, nawet zapiekłych oponentów, odebrałam jako wyraz jej niezwykłej przenikliwości w chwili, gdy stała się zdobywczynią nagrody prestiżowej i ogromnej finansowej. Nie sposób nie docenić jej subtelnego nawiązania do historii, w której zauważono wreszcie, że kobieta jest istotą zdolną do przekraczania wielu stawianych jej barier i może o wiele więcej dokonać, niż się zdaje − w tym wzbudzić swoim myśleniem, dociekliwością, pracą, talentami podziw, uznanie gremiów naukowych i poruszyć wyobraźnię wielu − dla rozwoju świadomości i wrażliwego oglądu świata z jego uwikłaniem w przeszłość, historię, z której wychodzi na nowe drogi w przyszłość.
Stefania Pruszyńska
Źródło cytatów (i tłumaczenia na język polski): https://www.nobelprize.org
Przemówienie powitalne prof. Carla-Henrika Heldina. Nobel Media AB 2019. Śr. 11 grudnia 2019 r. <Https://www.nobelprize.org/ceremonies/opening-address-2019/>
Olga Tokarczuk − przemówienie bankietowe. NobelPrize.org. Nobel Media AB 2019. Śr. 11 grudnia 2019 <Https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2018/tokarczuk/speech/>
— Stefania Pruszyńska
(Stefania Pruszyńska oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka. Redaktor naczelna, wydawca, autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl (od 2006 r.)
Autorka publikacji różnych gatunków (eseje, recenzje, felietony, reportaże, wywiady, fotoreportaże), utworów literackich (poetyckich i prozy poetyckiej, opowiadań, utworów satyrycznych, grotesek, aforyzmów) oraz artystycznych sztuki plastycznej.
Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej literackiej, a w plastycznej mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia w obrazach o indywidualnym, rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PUBLIKACJE RÓŻNOGATUNKOWE (co najmniej 2 tys.): publicystyka, eseje, felietony, wywiady, recenzje, reportaże, fotoreportaże, utwory artystyczne: literackie i sztuki plastycznej – zarówno w Gazecie IMPRESJee.pl (od 2006 r.), własnych autorskich witrynach artystycznych (Poezja, Stefania Pruszyńska, ArtGrafPoeFoto, Stefania Pruszyńska w latach: 2007-2019), własnym zbiorze poezji „Szepty dalekobieżne” (San Francisco ), jak i w wielu czasopismach ogólnopolskich i regionalnych (również w cyklicznych wydawnictwach: rocznikach) – kulturalnych, literackich, muzycznych, książkach innych autorów, antologiach poetyckich (np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej), antologiach poezji współczesnej i antologiach poetyckich dwujęzycznych (np. w latach 2017-2023: Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej, wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”), charytatywnych i tematycznych. NAJNOWSZE PUBLIKACJE (oprócz zamieszczanych na bieżąco w Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl) w: kwartalniku literackim „Protokół Kulturalny” (nr 84/2023), antologii poświęconej pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 (wyd. Posnania, Poznań, czerwiec 2023) oraz antologii VII Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej „Jesienny dotyk poezji” (wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań, październik 2023). Także publikowała i publikuje w witrynach macierzystych środowisk dziennikarskich i literackich.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PREZENTACJE UTWORÓW ARTYSTYCZNYCH. ⇒⇒⇒⇒Poetyckie na: spotkaniach autorskich, festiwalach kulturalnych, jako gość poetycki koncertów, specjalnych spotkań okolicznościowych i różnych społeczności, zaprzyjaźnionych twórców, wieczorach Klubu Literackiego, w kolejnych edycjach Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej WO ZLP oraz kaliskich „Aforystykonów” WO ZLP (w Poznaniu m.in.: w klubie ZAK, PoemaCafe, Pałacu Działyńskich, Domu Romskim, Domu Bretanii, siedzibie PO ZLP na os. Powstańców Warszawy w 2015 r., na Wydziale Dziennikarstwa UAM w kampusie na Morasku, Auli UAM w 2017 r., Collegium Minus UAM, siedzibie KL „Dabrówka” na Piątkowie, w Dwujęzycznym Liceum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego; poza Poznaniem – w: Kaliszu, Nieszawie, Ludwikowie, Międzyzdrojach, a poza Polską – na greckiej Krecie w Rethymno i Adelianos Kampos w 2010 r).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z 35-letnim doświadczeniem zawodowym z pracy dziennikarskiej i redaktorskiej, a także artystycznej w redakcjach i wydawnictwach (od 1989). Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), własnej Agencji „Promotion” (1993), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000).
⇒⇒⇒⇒⇒ Od 2006 r. redaktor naczelna, niezależna wydawczyni, redaktor-autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee, obecnie pod nazwą IMPRESJee.pl, o profilu kulturalnym.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z DOŚWIADCZENIEM WIELOASPEKTOWEJ WSPÓŁPRACY (dziennikarskiej, autorskiej artystycznej, redaktorskiej) z wieloma czasopismami, w tym polonijnymi (w latach 1992-2010: dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn) oraz licznymi ogólnopolskimi i regionalnymi czasopismami kulturalnymi, literackimi (od wielu lat z „Protokołem Kulturalnym”) oraz wydawnictwami-wydawcami książek literackich i antologii poezji.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ TAKŻE REDAKTOR PROWADZĄCA I REDAKTOR-KOREKTOR (z wieloletnim doświadczeniem): czasopism (miesięczników i tygodników), monografii, albumów artystycznych i historycznych, książek poetyckich i prozy, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych i in.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAGRODY: w ogólnopolskim konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław, wydawanego przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996), oraz laur „Dziennikarskie Koziołki 2017” w Ogólnopolskim Konkursie Stowarzyszenia Dziennikarzy RP – dla swojej redakcji IMPRESJee.pl za wieloaspektowe realizacje.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (UAM) oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (AE).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Ideowiec - miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka idei dialogu kultur i jej rozwoju.