Pigwowiec japoński
Tawuła szara
Ozdobne drzewa parkowe
Najwcześniej pochmurne dni osłoneczniała swoimi żółcieniami forsycja
Okolice parku przy pałacu w Wąsowie (Wielkopolska). Niesubordynowany żywotny mniszek lekarski złoci się w jednych miejscach obficie, w innych dopiero się objawia…
W pierwsze dni maja biało-czerwona polska flaga narodowa łopotała wszędzie przy domach, blokach, instytucjach. Wywieszeniem flagi demonstrowano w Polsce świętowanie 1 maja i Konstytucji 3 maja
Jaskry wiosenne
Niemal wszechobecne w parkach czy na skwerach białe i różowawe stokrotki oraz cieszący oko pigwowiec japoński w odcieniach ciepłej czerwieni
Niespieszno było w tym roku wiośnie. Na Podhalu opóźniły się z kwitnieniem krokusy. A na początku kwietnia ornitolodzy skupieni na obserwacji bocianów mieli powody do zadania sobie wielu pytań. „Bocianie powroty, tak jak przychodząca wiosna, są wahające się, rozwleczone w czasie, po prostu nieco dziwne”¹– raportował prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ponadto oznajmił: „Prowadząc badania w południowej i zachodniej Polsce, szacujemy, że przyleciała około jedna trzecia bocianów, choć w wielu gniazdach są już oba ptaki – samiec i samica”².
W symbolice obrazkowej w Polsce bociany uznaje się za znaki szczęścia, a najczęściej sympatycznych zwiastunów nowo narodzonych dzieci. Nieprzybyłe zaś do przygotowanych gniazd są wyczekiwane nie tylko przez przyrodników, lecz też miłośników przyrody z różnych kręgów i obserwatorów natury. A najbardziej – przez ciekawiących się nimi najmłodszych z ośrodków wielkomiejskich, którzy znają je li tylko ze swoich doświadczeń czytelniczych z bajek, opowiadań czy poetyckich i filmowych przekazów, niekiedy z zoo, a marzą o spotkaniu ich na żywo na wyprawie z rodzicami czy szkolnej wycieczce koła przyrodniczego np. do Bocianiej Wioski w Kłopocie w woj. lubuskim, zasiedlanej zazwyczaj przez liczne gniazdujące tam bocianie pary. Tymczasem tamtejsze Muzeum Bociana Białego potwierdza ocenę tegorocznego stanu bocianich spraw, płynącą z poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego – sygnalizuje niepokojącą sytuację informacją o poszukiwaniu bocianów z obrączkami. Nie powróciły czy zmieniły miejsca gniazdowania?
Bocian biały w Bocianiej Wiosce − Kłopocie w woj. lubuskim i szyld tamtejszego Muzeum Bociana Białego. Fot. Grzegorza Gołębniaka z naszej wspólnej wyprawy przyrodniczej z Lechosławem Lerczakiem w trzeciej dekadzie maja 2007 roku
A wiadomo też, że im później te piękne duże ptaki przylecą, tym mniejsze mają szanse na wydanie potomstwa. Przyczyny opóźniania się bocianów z przybyciem nie są jeszcze rozpoznane, a ornitolodzy w takich okolicznościach są zmuszeni do prowadzenia swoich obserwacji w dłuższym czasie, co jest równoznaczne z konieczną modyfikacją planów badawczych.
Z kolei znawcy od siewów zbóż jarych wskazywali na konieczne z powodu niekorzystnych warunków pogodowych przesunięcie terminu prac siewnych i najlepsze dopasowanie ich do potrzeb tych zbóż, aby plonowanie nie było ubogie. Podobnie przekładano rozpoczęcie siewów innych roślin uprawnych. Z różnych obserwacji wnioskuje się, że im później przychodzi wiosna, tym krócej trwa. Taka sytuacja może być dla roślin trudna, bowiem ich wegetacja zależy od czasu utrzymywania się warunków zapewniających im wzrost.
W bliskim otoczeniu długo niemrawo i niepokojąco. Wyczekiwanie wiosny przedłużało się niemiłosiernie. W pejzażu zdawała się niepodzielnie panować szarość z nagimi konarami drzew. Niewiele nadziei krzesały oznaki przebudzenia w ledwie co i leniwie zieleniących się źdźbłach traw czy wzbierających pączkach krzewów. Pierwsze wykwity forsycji cieszyły krótko. Niezłomnie w sukurs przyszły ptaki – koncertmistrzowie i dyrygenci nastrojami. To one co świt swoją coraz to bardziej ożywioną krzątaniną, pohukiwaniem, poświstywaniem, gwizdaniem, świstaniem, gruchaniem, ćwierkaniem, szczebiotem, świergotem, kwileniem… − mową z licznymi zaskakującymi a pamiętanymi modulacjami, w wielu tonacjach i rytmach – wygaszały minory, sycąc ulubionymi kompozycjami i ich wibracjami. Ożywienie wiosenne roślin widać było dopiero od połowy kwietnia. Powietrze nawet kilka razy zaskoczyło swoją ciepłotą, lecz raptem chłodło.
Wszystkie te sygnały i oznaki zmian dużo wolniej niż w ubiegłych latach narastały do wtóru słońca, z każdym dniem już dłużej wędrującego po niebie. Niepokojąca dysharmonia między stanem przyrody i światłem słonecznym stopniowo ustępowała. Natura wprawdzie powoli, lecz cierpliwie zmierzała do harmonii. A taki jej stan zawsze wzmacnia. Sprzyja osiąganiu dobrej aury ducha i homeostazy.
I wreszcie zielenieje dokoła. Wiosna uśmiecha się w niezliczonych kwiatach drzew owocowych czy ozdobnych. I tych roślin objawiających się dzięki własnym mocom trwania i pomnażania swoich jestestw na skrawkach czy połaciach ziemi niekontrolowanych przez człowieka, i tych, które żyją otoczone ludzką troską. Najrzewniej zaś w tych maleńkich, misternych białych, płożących się w małych kępkach tuż przy ziemi. We wszystkich – ku naszym zadziwieniom i zachwytom.
Tajemniczo już muzykuje we wszelkim kwieciu – poidłach i stołach ucztowania dla licznych małych uskrzydlonych istot. Istot głodnych i zawsze łasych na słodycz nektarów w nęcących aromatami różnobarwnych, finezyjnych pucharkach i kielichach, podanych im przez naturę wprost na jej łonie.
Stefania Pruszyńska
Wszelkie prawa zastrzeżone
Fot. 1 – 10: Stefania Pruszyńska
Fot. 11 (z 26 maja 2007 r.): Bocianie gniazdo w Bocianiej Wiosce – Kłopocie w woj. lubuskim: Grzegorz Gołębniak
_________________________________________________________________________________________________________
¹ P. Tryjanowski, Bociany − rozwleczony powrót [w:] Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu https://puls.edu.pl/materia-y-prasowe/bociany-rozwleczony-powr-t [dostęp: 4 maja 2023].
² Ten, tamże.
Tutaj można wysłuchać wypowiedzi prof. Piotra Tryjanowskiego z poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego o dziwnie opóźniających się przylotach bocianów.
Źródło nagrania: portal Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, publikacja pt. „Bociany – rozwleczony powrót” https://puls.edu.pl/materia-y-prasowe/bociany-rozwleczony-powr-t
⇓ Tutaj zapraszam do lektury reportażu z fotoreportażem z wyprawy do Bocianiej Wioski
