„[…] przychodzi w sposób naturalny się zastanowić, gdzie są rubieże, których w obronie prawdy, wiary, w obronie godności, w obronie cywilizacji, w obronie człowieczeństwa przekraczać nie wolno. Gdzie są granice kompromisu?” – to pytanie postawione przez Krzysztofa Nagrodzkiego stanowiło główny nurt wystąpień podczas obrad III Ogólnopolskiej Konferencji „Dziennikarz między prawdą a kłamstwem”, zorganizowanej przez Oddział Łódzki Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy 24 października br. w Auli Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi.
W III konferencji uczestniczyła plejada zaproszonych znakomitości, znawców tematu, dziennikarzy. Wśród obecnych na konferencji byli również dziennikarze, którzy stracili pracę, szukający nie tylko miejsca w trudnej obecnie rzeczywistości w tym zawodzie, lecz również – jak wszyscy – odpowiedzi na wiele pytań związanych z „granicami kompromisu”.
Na dobry początek mieliśmy okazję wziąć udział we mszy św., odprawionej w seminaryjnej kaplicy pod przewodnictwem abp. Władysława Ziółka. Obrady w Auli Wyższego Seminarium Duchownego (WSD) zainicjowali: słowem powitalnym – przewodniczący łódzkiego KSD red. Zygmunt Chabowski oraz referatem pn. „Granice kompromisu – granice wolności”, wprowadzającym w krąg zagadnień głównych tegorocznej konferencji – red. Krzysztof Nagrodzki.
„Dziś w Polsce nagminnie się kupuje kompromisy i sprzedaje… Sprzeciw wobec niedopuszczania kompromisu ma zawsze wysoką cenę. Tu o kompromisie mówimy bezkompromisowo”…
Program III konferencji z tego cyklu podzielono na dwie sesje. Pierwsza, prowadzona przez red. Tomasza Bieszczada i red. Agnieszkę Sadowską, obejmowała grupę tematów skupionych wokół „Granic kompromisu w kontekście wiary, religii, społeczeństwa, człowieka, narodu, cywilizacji”. Referenci i prelegenci, których zaprosił łódzki oddział KSD, to osoby z autorytetem, mogące się poszczycić ogromnym dorobkiem naukowym, literackim czy dziennikarskim, a nadto wieloma zasługami w działalności społecznej, oświatowej i duszpasterskiej na rzecz dobra człowieka i wartości, które temu dobru służą.
„[…] De facto nie ma i nie może być kompromisu wobec prawdy – ks. abp metropolita łódzki Władysław Ziółek podczas III Ogólnopolskiej Konferencji „Dziennikarz między prawdą a kłamstwem”…
Antropoteizm, idolatria, bluźnierstwo, profanacja przypomniane w wystąpieniu „Granice kompromisu w wierze chrześcijańskiej”. Na obradach pojawił się ks. dr Aleksander Posacki SJ, badacz ideologii, światopoglądów, prądów duchowych, nowych ruchów religijnych (sekt) w Polsce i Europie Wschodniej, a co szczególne: egzorcysta. W swoim wystąpieniu skupił się na „Granicach kompromisu w chrześcijańskiej wierze” i objaśnił takie pojęcia, jak: idolatria, bluźnierstwo, profanacja. Ocenił także, że współczesne media uprawiają „antropoteizm” – czczenie człowieka, a nie Boga i stwierdził, iż widoczne jest nadmiernie skupienie się na przykazaniach Dekalogu, które są często przypominane jako łamane: V. Nie zabijaj. VI. Nie cudzołóż. VII. Nie kradnij… a bardzo mało uwagi się poświęca pierwszym trzem przykazaniom, odnoszącym się do Boga i idolatrii, które warto tu wyartykułować: „Ja jestem Pan, twój Bóg, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli. I. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną. II. Nie będziesz brał imienia Pana, Boga swego, nadaremnie. III. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił”.
„Jan Paweł II przestrzegał przed zawieraniem kompromisów, które prowadzą do »ideologicznego laicyzmu«, »wolności bez prawdy«, cynicznego hedonizmu«, »milczącej apostazji« czy zachęcają do »kupczenia prawdą«”.
Jakie są możliwości kompromisu, jego granice i uwikłania w dialogu np. polsko-żydowskim – rozważał ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski, wybitny biblista, kierownik Katedry Egzegezy Starego Testamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kard. Stefana Wyszyńskiego. Wyraźnie kategoryzował, że nie można mówić o kompromisie w kwestii dialogu religijnego – ma on przecież na względzie wartości, które nie podlegają mechanizmom targowania: prawdę i dobro („Dialog religijny a postulat kompromisu”). Nie można mówić o możliwościach rozwoju społeczeństwa bez autorytetów i ludzi bezkompromisowych, bowiem to oni są w stanie bronić tych najwyższych racji, nie będąc skłonnymi do układania się z kimkolwiek w imię poprawności politycznej.
„Propaganda potrzeby kompromisu” w mediach silnie wybrzmiała w referacie „Cywilizacja a granice kompromisu” prof. dr. hab. Piotra Jaroszyńskiego, kierownika Katedry Filozofii Kultury w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Profesor Jaroszyński ukuł ją jako przyczynę obniżenia wiarygodności niektórych mediów, szczególnie tych z kapitałem zagranicznym. Ocenił, że właśnie w tych mediach wyraźnie dostrzegalna jest taka propaganda, przejawiająca się zniekształconym obrazem rzeczywistości. Niestety, równie krytycznie odniósł się do kondycji moralnej dziennikarzy, uznając ten fakt za rezultat niskiego poziomu edukacji młodych ludzi. Zarzut oparł na obserwacji takiej oto, iż młodzi dziennikarze nie mają dostatecznej wiedzy, a pojęcia przez nich używane, w tym np. kompromis – nie są im w pełni znane ani też nie są przez nich dobrze rozumiane.
Wystąpienia zapowiedzianych gości oraz interaktywne formy kontaktu zaplanowano w II sesji, w której uczestniczyli: ks. inf. dr Ireneusz Skubiś, prof. dr hab. Tadeusz Gersterkorn, red. Janusz Janyst, dr inż. Antoni Zięba, red. Piotr Pałka, red. Zdzisław Szczepaniak i red. Marian Miszalski. (Nie dojechał na konferencję red. Piotr Semka). Dominowały tutaj tematy pokrewne głównej idei, często też związane z dziedzinami, którymi się zajmują zaproszeni prelegenci. Znany i doceniony licznymi nagrodami pro life dr inż. red. Antoni Zięba, prezes Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka i wiceprezes Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia mówił o: in vitro i apelu w tej sprawie, problematyce obrony dzieci nienarodzonych oraz związanej z pornografią dziecięcą.
Generalnie, spodziewałam się nieco żywszej dyskusji, do czego zresztą zmierzali moderatorzy panelu redaktorzy: Zygmunt Chabowski i Tomasz Talaga. Przeważyła jednak formuła prelekcji, ograniczenia stawiły zaś zegary i bariera percepcji takiej dawki wiedzy i tez tutaj wygłoszonych. Szczegółowa prezentacja wystąpień prelegentów i referatów z III Konferencji ukaże się w publikacji książkowej.
„Życie to nie tylko następstwo wydarzeń czy doświadczeń: jest raczej poszukiwaniem prawdy, dobra i piękna. Z tego właśnie względu dokonujemy swych wyborów, korzystamy z wolności i to właśnie w tym, to znaczy w prawdzie, dobru i pięknie odnajdujemy szczęście i radość. Nie możemy pozwolić, by zwiedli nas ci, którzy postrzegają nas jedynie jako konsumentów na rynku nieograniczonych możliwości, gdzie sam wybór staje się dobrem, nowość udaje piękno, doświadczenie subiektywne zajmuje miejsce prawdy…” – Papież Benedykt XVI w Orędziu na 43. Światowy Dzień Społecznego Przekazu.
Ks. Bolesław Karcz, prezes Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, przytoczył w swoim liście, który odczytano podczas konferencji, słowa Ojca Świętego Benedykta XVI z Orędzia na 43. Światowy Dzień Społecznego Przekazu: „Życie to nie tylko następstwo wydarzeń czy doświadczeń: jest raczej poszukiwaniem prawdy, dobra i piękna. Z tego właśnie względu dokonujemy swych wyborów, korzystamy z wolności i to właśnie w tym, to znaczy w prawdzie, dobru i pięknie odnajdujemy szczęście i radość. Nie możemy pozwolić, by zwiedli nas ci, którzy postrzegają nas jedynie jako konsumentów na rynku nieograniczonych możliwości, gdzie sam wybór staje się dobrem, nowość udaje piękno, doświadczenie subiektywne zajmuje miejsce prawdy…”.
Ta myśl otwiera wielkie okno na świat. Na świat, który pojawia się także w TV czy w treściach publikacji. Jest ubrany w szaty wolności, prawdy, dobra i piękna – wartości pilnie poszukiwanych wszędzie?
Stefania Golenia Pruszyńska
