Kamienicę przy ul. Freta 16 w Warszawie, w której przed 150 laty urodziła się Maria Skłodowska-Curie, gruntownie wyremontowano. Otwarcie mieszczącego się w niej muzeum, poświęconego osławionej polskiej uczonej, dwukrotnej laureatce Nagrody Nobla, i wystawy z okazji tegorocznego jubileuszu jej urodzin zaplanowano na jesień.
Dom, w którym 150 lat temu urodziła się Skłodowska-Curie, został zbudowany pod koniec XVIII w. W czasie II wojny światowej uległ zniszczeniu. Odbudowano go w latach 50. XX wieku. Ulica Freta, na której stoi ten budynek, znajduje się w historycznie najstarszej części Warszawy, stanowi zabytek i jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Właścicielowi kamienicy, miastu stołecznemu Warszawa, zależało na ukończeniu podjętego w połowie 2016 roku remontu przed obchodami 150. rocznicy urodzin Skłodowskiej-Curie, przypadającej 7 listopada br. Kamienica ma teraz też być w całości siedzibą muzeum, a nie jak dotąd częściowo.
Wykonane gruntowne prace remontowe objęły zarówno wiele elementów zewnętrznych budynku, jak i wnętrz. Wykonano nową instalację wodno-kanalizacyjną, centralnego ogrzewania, przeciwpożarową i teletechniczną. Dach pokryto dachówkami. Została odnowiona elewacja budynku, stolarka okienna, odświeżono detale architektoniczne i pomieszczenia w budynku. Wiele elementów wymieniono na trwalsze miedziane. Poddasze, które wcześniej nie było użytkowane, wzmocniono stalowymi elementami. Kamienicę wyposażono w windę, która będzie czynna na wszystkich kondygnacjach. Pomyślano również o dostosowaniu budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych. Koszt remontu wyniósł 4,6 mln zł. Prace wykonywano we współpracy ze stołecznym konserwatorem zabytków.
O zaplanowanym na jesień otwarciu dla publiczności Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie (aktualnie muzeum jest czynne w tymczasowej siedzibie na ul. Freta 5) i nowej wystawy na ul. Freta 16 mówiła na konferencji prasowej kustosz tej placówki Małgorzata Rosen, która podała także wiele szczegółów dotyczących modernizacji i adaptacji pomieszczeń. Piwnice kamienicy przeznaczono na magazyny Polskiego Towarzystwa Chemicznego i Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie oraz zgromadzone archiwalia. Z kolei parter budynku zajmą laboratorium i sala wystaw czasowych. Pomyślano też o tym, by w budynku znaleźć pomieszczenie na salę konferencyjną i bibliotekę Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Na poddaszu będą się mieścić: sala audiowizualna, mała sala wystawiennicza oraz pokój opracowywania zbiorów. W budynku będą rozmieszczone liczne multimedia.
W muzeum zostanie również uruchomione laboratorium, tak przygotowane, że doświadczenia chemiczne będzie można wykonywać interaktywnie. Co ciekawe, na klatce schodowej kamienicy przyszli zwiedzający muzeum zastaną interaktywną instalację układu okresowego pierwiastków. Poruszający się na schodach dzięki wbudowanym tam czujnikom będą swoim przemieszczaniem aktywować podświetlany na całej klatce schodowej układ pierwiastków.
Wystawę jubileuszową ma tworzyć siedem galerii. W nich zostaną ulokowane zbiory Muzeum, m.in. zachowane po uczonej różne przedmioty czy np. dokumenty z konferencji naukowych oraz oryginalne pamiątki rodziny Skłodowskich.
Maria Skłodowska-Curie (1867-1934) jest jedyną kobietą, którą uhonorowano aż dwiema Nagrodami Nobla. Osławiona swoimi dokonaniami w nauce Polka pierwszą Nagrodę Nobla otrzymała z fizyki w 1903 roku, razem z mężem Piotrem Curie i Henrim Becquerelem − za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości. Drugi laur noblowski przyznano uczonej w 1911 roku, tym razem z chemii − za wydzielenie czystego radu i badania właściwości chemicznych pierwiastków promieniotwórczych. Zdobycie wykształcenia i w rezultacie tak znaczących osiągnięć naukowych Maria Skłodowska-Curie zawdzięczała najpierw swojej decyzji o wyjeździe do Francji na studia w paryskiej Sorbonie. W tamtych czasach, w XIX wieku, w Polsce kobiety nie miały możliwości studiowania. We Francji było to możliwe, choć kobiety rzadko podejmowały studia. Maria opanowała wiedzę na nieprzeciętnym poziomie, zgłębiała ją własną dociekliwością naukową i ogromną pracą doświadczalną, prekursorską, tworząc m.in. podstawy radioterapii i inicjując pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Do nauki wniosła odkrycie dwóch pierwiastków – radu i polonu, wydzielenie radu, opracowania teorii promieniotwórczości i technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych.
Ekspozycja w Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie, poświęcona genialnej uczonej, nie jest jedyną planowaną. W muzeum przewiduje się kolejne wystawy. Mają one służyć edukacji o chemii, jej historii i popularyzacji innych zasłużonych dla tej dziedziny nauki wybitnych postaci, jak np. Jędrzej Śniadecki.
Kustosz Małgorzata Rosen doprecyzowała datę otwarcia Muzeum. To wydarzenie zaplanowano na 9 listopada br., a nie na 7 listopada − w rocznicę urodzin Skłodowskiej-Curie. Decyzja o przesunięciu terminu o dwa dni wynika z faktu, że 7 listopada odbędą się uroczystości w muzeum imienia uczonej w Paryżu i na Uniwersytecie jej imienia w Lublinie. A że warszawskiemu muzeum polskiej uczonej zależy na obecności uczestników tych dwóch uroczystości i przyjeździe wszystkich zainteresowanych zaproszonych – trzeba było przyjąć takie właśnie rozwiązanie.
Stefania Pruszyńska
Źródła informacji:
Wikipedia, AZIMP − red. PAI, artykuł pt. „Stolica/ Wyremontowano kamienicę, w której urodziła się Maria Skłodowska-Curie” − PAP – z serwisu: Nauka w Polsce, kos/ par/
Na fot. z 27 września 2012 r. kamienica Łyszkiewicza z XVIII wieku przy ul. Freta 16 w Warszawie, przebudowana na przełomie XIX i XX wieku i odbudowana po 1945 roku. Od 1967 roku − siedziba Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie
Autor fot.: Krysiul
Źródło fot.: Wikipedia, licencja Creative Commons, Attribution-Share Alike 3.0 Poland