Rodzina łabędzi na Jeziorze Kierskim − Stefania Pruszyńska

Nad Jeziorem Kierskim można zaobserwować wiele uskrzydlonych naszych braci mniejszych. Wiosną zakładają tutaj gniazda i wychowują swoje potomstwo. Wypatrywałam łabędzi niemych, wyczekując, aż się zbliżą. Ich piękno, dostojeństwo, organizacja opiekuństwa nad łabędziętami z edukacją i zwyczaje stanowią dla wrażliwego i uważnego obsewatora niezwykłe źródło pogłębiania świadomości nie tylko o tych ptakach, lecz o naturze.

Uwaga! Łabędzi i innych ptaków wodnych nie należy karmić chlebem ani dokarmiać! Wszystkie ptaki wodne znajdują pożywienie w naturze i tylko ono jest dla nich właściwe. Trzeba tej wiedzy, aby zwłaszcza łabędzi nie okaleczyć! Tragicznym skutkiem nierozumnej postawy podawania im szkodliwego dla nich pożywienia może być szczególnie groźne schorzenie łabędzi, nazywane anielskim skrzydłem¹− charakteryzujące się nieprawidłowo rosnącymi skrzydłami, uniemożliwiającymi lot, co je okalecza i stwarza zagrożenie ich życia. O ile młode potomstwo łabędzi można jeszcze leczyć, o tyle jakakolwiek terapia dojrzałych ptaków jest bezskuteczna. W rezultacie te wspaniałe ptaki są narażone na wiele niebezpieczeństw i nawet śmierć. W różnych doniesieniach pojawiają się relacje z prób ratowania łabędzi zamarzających na jeziorach, stawach i innych akwenach. Ze skrzydłem anielskim nie mają one możliwości przelotu do miejsc im przyjaznych, stwarzających perspektywę przeżycia zimą. W żaden też sposób nie są w stanie szukać nowego miejsca na gniazdo, gdy dotychczasowe jest zniszczone lub swoją niekorzystną lokalizacją nie daje szans na zdobycie pożywienia i nie zapewnia im poczucia bezpieczeństwa. Nadal, niestety, mimo wielu apeli przyrodników o niedokarmianie tych królewskich ptaków i powszechnego niemal dostępu do informacji o szkodliwości pokarmów nie przystosowanych do łabędzich organizmów, nawet rodzice zachęcają dzieci do zabawy w karmicieli rzucanymi kawałkami pieczywa, często bułek (białe pieczywo). Tymczasem właśnie węglowodany, które zawiera to nasze, ludzkie, pożywienie, są przyczyną tak poważnych zaburzeń procesów przemiany materii najczęściej łabędzi i kaczek, a rzadziej innego ptactwa wodnego.

Łabędź jest gatunkim chronionym, podanym w Dyrektywie ptasiej. W Polsce szacuje się liczebność łabędzi na ok. 6 tysięcy par, są one zatem ptakami nielicznymi − podaje wrocławski serwis Fundacji Ekorozwoju Ptaki.info.

Łabędź niemy (Cygnus olor) − biały ptak wodny z podrodziny gęsi (Anserinae) i rodziny kaczkowatych (Anatidae), częściowo wędrowny, w ostatnich latach pozostający w Polsce i tutaj zimujący na wodach śródlądowych. Ma czerwony dziób z czarną naroślą nad nim. Łabędzięta do około roku od wyklucia mają upierzenie w odcieniach brązu, później stopniowo bielejące. Dorosłe łabędzie osiągają długość ciała 150 -170 cm,²długość skrzydła 53-63 cmi rozpiętość skrzydeł 200 – 240 cm.³ Samice osiągają masę ciała 6,1-11,3 kg. Samce są na ogół większe od samic, ważą od 7,7 do 14,1 kg,⁴ co kwalifikuje je do najcięższych ptaków latających. Łabędzie budują swoje gniazda z roślin wodnych w kształcie kopca w szuwarach na płytkiej wodzie. Para łabędzi związuje się na całe życie i ma potomstwo przeciętnie z 5 – 6 jaj⁵.Pisklęta są wodzone przez rodziców, zdolność lotu osiągają od 120. do 150. dnia życia⁶.Samiec potrafi okazać desperację w obronie gniazda. Potwierdzają to różne źródła, a sama też kilkakrotnie obserwowałam, jak reagował na podchodzącego w pobliże szuwarów szczekającego dużego psa (najwyraźniej bezpańskiego) czy podpływającą łódkę pontonową z turystą − odstraszał intruzów postawą wojownika manifestującego swoją mocarność uniesionymi skrzydłami i ich trzepotem. Łabędzi ojciec rodziny może niekiedy zaskoczyć niebywałą agresywnością, gdy ta demonstracja zawiedzie czy znienacka pojawi się i zaatakuje agresywny napastnik, np. drapieżnik. Nawet coś nieoczekiwanego, co go przestraszy, mobilizuje tego ptaka do natychmiastowej gwałtownej reakcji.

W Polsce szacuje się liczebność łabędzi na ok. 6 tysięcy par⁷, są one zatem ptakami nielicznymi. Łabędź jest gatunkim chronionym, podanym w Dyrektywie ptasiej⁸.

⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Do dzisiejszej publikacji wybrałam trzy fotografie z mojej obszernej kolekcji, wykonane w 2018 roku przy brzegu Jeziora Kierskiego w Chybach Dolnych. A ponadto dołączam nagranie licznej łabędziej rodziny na Jeziorze Strzeszyńskim z 17 sierpnia 2017 roku, które udostępniam Państwu, P.T. Czytelnikom Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl, w aktywnym linku do pobrania. Łabędzie, Stefania Pruszyńska, nagr. z J. Strzeszyńskiego, 17.08.17, DSCF7975

Umożliwiam Państwu także zamieszczenie tego nagrania (bez zmiany treści opisu i kopiowania) w innym źródle, lecz wyłącznie na następujących warunkach: podania autorstwa, tytułu i źródła artykułu: Gazeta Autorska IMPRESJee.pl www.impresjee.pl oraz jego danych adresowych: http://www.impresjee.pl/rodzina-labedzi-na-jeziorze-kierskim/.

Zaskoczeniem dla wielu mogą być głosy łabędziąt.

⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒

Łabędzie teraz są zajęte swoim potomstwem. Uczą pisklęta samodzielnego zdobywania pokarmu, lecz w rodzinnej gromadce. Uszanujmy te niezwykłe ptaki i inne wodne niehałasowaniem, niedokarmianiem, niepłoszeniem. Obserwujmy je, przyglądajmy się im razem z dziećmi, fotografujmy je i twórzmy nagrania o nich − dla upamiętnienia ich urody i wdzięku. Malujmy, rysujmy i opiewajmy je i nade wszystko podziwiajmy. Warto też poszukać w różnych źródłach informacji o tym, jakie zdobyły miejsce w sztuce, literaturze, poezji, teatrze, operze, kinie. Wielu na pewno od razu przywodzą na myśl najbardziej znany balet Piotra Czajkowskiego „Jezioro łabędzie”. A to nie jest jedyna ich zasługa w inspirowaniu.

Tekst, fot. i nagranie: Stefania Pruszyńska

______________________________________________________________________________

Przypisy

¹Anielskie skrzydło (ang. angel wing, crooked wing) – zespół chorobowy występujący głównie u ptactwa wodnego. Objawia się deformacją ostatniego stawu w skrzydle, w wyniku czego lotki, zamiast układać się wzdłuż ciała, zaczynają wystawać prostopadle na zewnątrz; [w:] Wikipedia, Anielskie skrzydło, za: AvianWeb.com (ang.). W: Angel Wing or Slipped Wing [on-line]. [dostęp: 2013-10-29].

² Łabędź niemy, [w:] Wikipedia, za: Przemysław Busse (red.), Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.

³Łabędź niemy, [w:] Wikipedia, za: Carboneras, C. & Kirwan, G.M.: Mute Swan (Cygnus olor). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-27)].

⁴Łabędź niemy, [w:] Wikipedia, za: M.A. Ciaranca, C.C. Allin & G.S. Jones: Mute Swan (Cygnus olor), version 1.0. W: S.M. Billerman (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.mutswa.01. [dostęp: 2020-07-09]. (ang.)

⁵Serwis Fundacji Ekorozwoju, Ptaki.info. Łabędź niemy, http://ptaki.info/%C5%82ab%C4%99d%C5%BA_niemy [dostęp: 2022-06-20].

^{6, 7 i 8}Tamże, http://ptaki.info/%C5%82ab%C4%99d%C5%BA_niemy [dostęp: 2022-06-20].

Tags: ***Piotr Czajkowski *Autorka obrazów * grafik * * fotografii reportaż., artystycznych: Stefania Pruszyńska *Autorka tekstu: Stefania Pruszyńska *Eseje * Utwory * Artykuły* **Rozmowy – wywiady – sondaże* *Reportaże* *Recenzje* *Felietony* *Polemiki* *Informacje**FOTOREPORTAŻE Człowiek * Społeczeństwo * Życie * Natura * Ekologia Krużganki kultury Łabędź niemy - Cygnus olor Obrazy * Grafiki * Rysunki * Fotografie * Filmy * Plakaty * Nagrania OPERA * Balet * Twórcy * Realizatorzy * Artyści SZTUKA: malarstwo, rzeźba, grafika, fotografia, pamiątki historii, eksponaty przyrodnicze W Poznaniu * Wielkopolsce Z KRAIN USTRONIA I LUSTRONIA

— Stefania Pruszyńska

(Stefania Pruszyńska oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka. Redaktor naczelna, wydawca, autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl (od 2006 r.) Autorka publikacji różnych gatunków (eseje, recenzje, felietony, reportaże, wywiady, fotoreportaże), utworów literackich (poetyckich i prozy poetyckiej, opowiadań, utworów satyrycznych, grotesek, aforyzmów) oraz artystycznych sztuki plastycznej. Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej literackiej, a w plastycznej mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia w obrazach o indywidualnym, rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PUBLIKACJE RÓŻNOGATUNKOWE (co najmniej 2 tys.): publicystyka, eseje, felietony, wywiady, recenzje, reportaże, fotoreportaże, utwory artystyczne: literackie i sztuki plastycznej – zarówno w Gazecie IMPRESJee.pl (od 2006 r.), własnych autorskich witrynach artystycznych (Poezja, Stefania Pruszyńska, ArtGrafPoeFoto, Stefania Pruszyńska w latach: 2007-2019), własnym zbiorze poezji „Szepty dalekobieżne” (San Francisco ), jak i w wielu czasopismach ogólnopolskich i regionalnych (również w cyklicznych wydawnictwach: rocznikach) – kulturalnych, literackich, muzycznych, książkach innych autorów, antologiach poetyckich (np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej), antologiach poezji współczesnej i antologiach poetyckich dwujęzycznych (np. w latach 2017-2023: Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej, wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”), charytatywnych i tematycznych. NAJNOWSZE PUBLIKACJE (oprócz zamieszczanych na bieżąco w Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl) w: kwartalniku literackim „Protokół Kulturalny” (nr 84/2023), antologii poświęconej pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 (wyd. Posnania, Poznań, czerwiec 2023) oraz antologii VII Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej „Jesienny dotyk poezji” (wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań, październik 2023). Także publikowała i publikuje w witrynach macierzystych środowisk dziennikarskich i literackich. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PREZENTACJE UTWORÓW ARTYSTYCZNYCH. ⇒⇒⇒⇒Poetyckie na: spotkaniach autorskich, festiwalach kulturalnych, jako gość poetycki koncertów, specjalnych spotkań okolicznościowych i różnych społeczności, zaprzyjaźnionych twórców, wieczorach Klubu Literackiego, w kolejnych edycjach Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej WO ZLP oraz kaliskich „Aforystykonów” WO ZLP (w Poznaniu m.in.: w klubie ZAK, PoemaCafe, Pałacu Działyńskich, Domu Romskim, Domu Bretanii, siedzibie PO ZLP na os. Powstańców Warszawy w 2015 r., na Wydziale Dziennikarstwa UAM w kampusie na Morasku, Auli UAM w 2017 r., Collegium Minus UAM, siedzibie KL „Dabrówka” na Piątkowie, w Dwujęzycznym Liceum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego; poza Poznaniem – w: Kaliszu, Nieszawie, Ludwikowie, Międzyzdrojach, a poza Polską – na greckiej Krecie w Rethymno i Adelianos Kampos w 2010 r). ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z 35-letnim doświadczeniem zawodowym z pracy dziennikarskiej i redaktorskiej, a także artystycznej w redakcjach i wydawnictwach (od 1989). Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), własnej Agencji „Promotion” (1993), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000). ⇒⇒⇒⇒⇒ Od 2006 r. redaktor naczelna, niezależna wydawczyni, redaktor-autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee, obecnie pod nazwą IMPRESJee.pl, o profilu kulturalnym. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z DOŚWIADCZENIEM WIELOASPEKTOWEJ WSPÓŁPRACY (dziennikarskiej, autorskiej artystycznej, redaktorskiej) z wieloma czasopismami, w tym polonijnymi (w latach 1992-2010: dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn) oraz licznymi ogólnopolskimi i regionalnymi czasopismami kulturalnymi, literackimi (od wielu lat z „Protokołem Kulturalnym”) oraz wydawnictwami-wydawcami książek literackich i antologii poezji. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ TAKŻE REDAKTOR PROWADZĄCA I REDAKTOR-KOREKTOR (z wieloletnim doświadczeniem): czasopism (miesięczników i tygodników), monografii, albumów artystycznych i historycznych, książek poetyckich i prozy, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych i in. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAGRODY: w ogólnopolskim konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław, wydawanego przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996), oraz laur „Dziennikarskie Koziołki 2017” w Ogólnopolskim Konkursie Stowarzyszenia Dziennikarzy RP – dla swojej redakcji IMPRESJee.pl za wieloaspektowe realizacje. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (UAM) oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (AE). ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Ideowiec - miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka idei dialogu kultur i jej rozwoju.