Co wspólnego ma trening tancerza z ludzką percepcją? Badania dotyczące tańca w kontekście wiedzy o procesach poznawczych prowadzi badacz teatru z Uniwersytetu Łódzkiego we współpracy z studentami Akademii Muzycznej w Łodzi. Ich wnioski mają pomóc doskonalić pracę sceniczną.
Autorem projektu badawczego „Funkcje i metody dystrybucji uwagi we współczesnym teatrze tańca” jest Tomasz Ciesielski – badacz teatru z UŁ, a także choreograf i tancerz. Jego projekt to – jak podkreśla – próba spojrzenia bezpośrednio na doświadczenie tańca – nie poprzez kontekst, technikę lub historię, lecz „stawiając w centrum procesy poznawcze, jakie pozwalają tańczyć i fascynować się, oglądając taniec”.
W ramach projektu przeprowadzone zostaną szczegółowe kwerendy, badania w trybie practice-based research, testy kognitywne (poznawcze), a także konsultacje ze specjalistami zagranicznymi. Badacz wykorzystuje w projekcie najnowsze ustalenia nauk o poznaniu, które dzięki rozwojowi technologii i interdyscyplinarnemu podejściu, pozwalają – jak mówi – „dostrzegać coraz subtelniejsze aspekty ludzkiej percepcji”.
W projekcie finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki biorą udział studenci choreografii z Akademii Muzycznej w Łodzi. Ta ostatnia jest również partnerem części empirycznej projektu. Uczestnicy zostali losowo podzieleni na dwie grupy warsztatowe. Jedna uczestniczyła w zajęciach „Fighting Monkey”, czyli techniki łączącej sztuki walki z treningiem tańca współczesnego w nowatorski sposób. Druga grupa miała zajęcia z techniki i repertuaru tańca współczesnego w oparciu o technikę ruchu Rudolfa Labana. Wszyscy brali udział w testach poznawczych przed, tuż po i dwa tygodnie po warsztatach.
W testach badana jest przede wszystkim uwaga przestrzenna. „Oprogramowanie i urządzenia, które wykorzystujemy, pozwalają nam na zbieranie szerokich danych dotyczących m.in. czasu reakcji, pamięci i wyobraźni przestrzennej. Opieraliśmy się z jednej strony o istniejące, szeroko weryfikowane rozwiązania, jak baterie testów Cantab stworzone w Cambridge, a drugiej – o autorskie adaptacje do tańca istniejących rozwiązań, takich jak Test Łączenia Punktów” – opowiada Tomasz Ciesielski.
I podkreśla, że celem badań jest sprawdzenie, „na ile praca z uwagą jest częścią treningu tancerza i czy możliwe jest, w oparciu o istniejące dyskursy kognitywistyki, psychologii poznawczej lub fenomenologii opisanie uwagi u tancerzy i wykorzystanie tego w praktyce twórczej”.
Tomasz Ciesielski ma nadzieję, że badania pozwolą rozszerzyć zakres wiedzy oraz narzędzi wykorzystywanych przez współczesną humanistykę w badaniu fenomenów kulturowych, a w szczególności teatralnych.
„Badanie uwagi tancerza wynika z chęci lepszego zrozumienia fenomenu, z którym codziennie spotykają się artyści tańca, i z którym pracują zwykle bardzo intuicyjnie” – dodaje badacz i artysta.
Ciesielski podkreśla, że potocznie, nawet wśród artystów, ciało uważane jest za kluczowy, ale też wystarczający materiał pracy tancerza. W rzeczywistości jednak np. choreografowie często spotykają się z sytuacją, gdy fizyczne przygotowanie performera i jego znajomość choreografii są bardzo dobre, a jednak wciąż nie pojawia się oczekiwana jakość sceniczna.
„W takich momentach tancerz często nie potrzebuje kolejnych godzin treningu, tylko dobrej sugestii, by skierować swoją uwagę na coś innego: relację z przestrzenią, rytm, muzykę, partnera i to nagle zupełnie zmienia wykonywany materiał. Innymi słowy, przeniesienie uwagi tancerza na odpowiedni aspekt jego doświadczenia ma ogromny wpływ na jego działanie na scenie” – mówi Tomasz Ciesielski, doktorant na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego.
W podobny sposób – jego zdaniem – bardzo istotna jest zdolność tancerzy do podtrzymywania przez długi czas skupienia jednocześnie przynajmniej na muzyce, rytmie, linii ciała czy innych performerach na scenie.
Tomasz Ciesielski jest również członkiem zespołu przygotowującego „Słownik tańca XX i XXI wieku”, tworzonego w ramach projektu finansowanego przez NPRH. (PAP)
szu/ zan/
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl
— Stefania Pruszyńska
(Stefania Pruszyńska, oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka. Redaktor naczelna, wydawca, autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl (od 2006 r.), redaktorka-korektorka książek literackich, animatorka kulturalna.
Autorka publikacji różnych gatunków (eseje, recenzje, felietony, reportaże, wywiady, fotoreportaże), utworów literackich poetyckich i prozy poetyckiej, opowiadań, satyry, grotesek, aforyzmów oraz artystycznych sztuki plastycznej.
Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej literackiej, a w plastycznej mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia w obrazach o indywidualnym, rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą (m.in. w stylu bliskim realizmowi magicznemu).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z 36-letnim doświadczeniem zawodowym w pracy dziennikarskiej i redaktorskiej, a także artystycznej w redakcjach i wydawnictwach (od 1989). Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), własnej Agencji „Promotion” (1993), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000).
⇒⇒⇒⇒⇒ Od 2006 r. redaktor naczelna, niezależna wydawczyni, redaktor-autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee, obecnie pod nazwą IMPRESJee.pl, o profilu kulturalnym.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z DOŚWIADCZENIEM WIELOASPEKTOWEJ WSPÓŁPRACY (dziennikarskiej, autorskiej artystycznej, redaktorskiej) z wieloma czasopismami, w tym polonijnymi (w latach 1992-2010: dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn) oraz licznymi ogólnopolskimi i regionalnymi czasopismami kulturalnymi, literackimi (od wielu lat z „Protokołem Kulturalnym”) oraz wydawnictwami-wydawcami książek literackich i antologii poezji.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PUBLIKACJE RÓŻNOGATUNKOWE (co najmniej 2 tys.): publicystyka, eseje, felietony, wywiady, recenzje, reportaże, fotoreportaże, utwory artystyczne: literackie i sztuki plastycznej. PUBLIKACJE KSIĄŻKOWE ⇒ ⇒ książka poetycka „Szepty dalekobieżne” (San Francisco 2009), „Peregrynacje kulturalne. Eseje * Krytyka - recenzje wywiady”, 1. tom (WO ZLP, Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań 2024) ⇒⇒ ⇒ W książkach innych autorów ⇒⇒ ⇒ ANTOLOGIACH poetyckich i tematycznych - antologiach poezji współczesnej i antologiach poetyckich dwujęzycznych (2017-2024) Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej, wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”), antologii poświęconej pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 (wyd. Posnania, Poznań, czerwiec 2023) i charytatywnych ⇒⇒ ⇒ CZASOPISMACH: we własnej w Gazecie IMPRESJee.pl (od 2006 r.), czasopismach ogólnopolskich i regionalnych, cyklicznych wydawnictwach (miesięcznikach, kwartalnikach, rocznikach) – kulturalnych, literackich, muzycznych (np.: „Welcome to Poznań”, Magazyn Muzyczny BRZMIENIA, „Merkuriusz Polska” „Wielkopolski Widnokrąg”, „Protokół Kulturalny”). Także publikowała i publikuje w witrynach macierzystych środowisk dziennikarskich i literackich.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PREZENTACJE UTWORÓW ARTYSTYCZNYCH. ⇒⇒⇒⇒Poetyckie na: spotkaniach autorskich, festiwalach kulturalnych, jako gość poetycki koncertów, specjalnych spotkań okolicznościowych i różnych społeczności, zaprzyjaźnionych twórców, wieczorach Klubu Literackiego, w kolejnych edycjach Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej WO ZLP oraz kaliskich „Aforystykonów” WO ZLP, w Poznaniu m.in.: w klubie ZAK, PoemaCafe, Pałacu Działyńskich, Domu Romskim, Domu Bretanii, siedzibie PO ZLP na os. Powstańców Warszawy (2015), na Wydziale Dziennikarstwa UAM w kampusie na Morasku, Auli UAM (2017), Collegium Minus UAM, siedzibie KL „Dabrówka” na Piątkowie, Dwujęzycznym Liceum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego (2019 i 2023), Jeżyckim Centrum Kultury w Starej Prochowni (poezja i wystawa prac graficznych (2024); poza Poznaniem – w: Kaliszu, Nieszawie, Ludwikowie, Międzyzdrojach, a poza Polską – na greckiej Krecie w Rethymno i Adelianos Kampos w 2010 r).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ TAKŻE REDAKTOR PROWADZĄCA I REDAKTOR-KOREKTOR (z wieloletnim doświadczeniem): czasopism (miesięczników i tygodników), monografii, albumów artystycznych i historycznych, książek poetyckich i prozy, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych i in.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAGRODY: w ogólnopolskim konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław, wydawanego przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996), oraz laur „Dziennikarskie Koziołki 2017” w Ogólnopolskim Konkursie Stowarzyszenia Dziennikarzy RP – dla swojej redakcji IMPRESJee.pl za wieloaspektowe realizacje.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (UAM) oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (AE).
Organizacje. Członkini m.in.: Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, w tym Zarządu Głównego (2005-2018), Związku Zawodowego Dziennikarzy (od 2001),Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Klubu Aforystów przy WO ZLP, Klubu Literackiego DĄBRÓWKA oraz innych artystycznych pozastrukturalnych.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Ideowiec - miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka idei dialogu kultur i jej rozwoju.
