To pierwsze polskie kompendium wiedzy na temat tańca, jego estetyki, form, technik i twórców, opatrzone tytułem „Słownik tańca XX i XXI wieku”, ma się ukazać w 2019 roku. Projekt realizuje Katedra Dramatu i Teatru Uniwersytetu Łódzkiego przy udziale ekspertów z całej Polski.
Słownik obejmować ma wszelkie zjawiska z zakresu artystycznego tańca scenicznego, baletu, tańca estradowego, a także inne formy ekspresji ruchowej i artystyczne praktyki cielesne takie, jak m.in.: teatr tańca, teatr ruchu, improwizacja kontaktowa, parcour, taniec konceptualny czy performans.
Twórcy słownika skupili się na rozwoju tańca artystycznego w Polsce od początku XX wieku, zarówno na jego systemie terminologicznym, odmianach gatunkowych, jak i twórcach – tancerzach i choreografach oraz teorii tańca jako nowej gałęzi wiedzy. Ten obszar sztuki i kultury polskiej nigdy nie został objęty systematycznymi badaniami naukowymi i do dziś nie istnieje monografia całościowo ujmująca polski taniec XX wieku.
„Spora część historii tańca w Polsce, szczególnie poczynając od lat 60. aż do początku XXI wieku, nie była dotychczas praktycznie wcale opracowana naukowo. Nie było materiałów historycznych albo nie były one opracowane. Uznaliśmy, że jest to konieczne, bowiem zaczynały być one coraz bardziej niedostępne dla badaczy” – powiedział PAP sekretarz projektu Tomasz Ciesielski z Katedry Dramatu i Teatru UŁ.
Podkreślił także, że polski dyskurs taneczny jest obecnie bardzo mocno wypełniany przez różne konteksty przychodzące z Zachodu i Wschodu, ale nigdy nie było próby, aby tę terminologię uporządkować.
„W efekcie często badacze muszą poświęcać gros swoich prac wyjaśniając tylko terminy, których chcą użyć, a one są podstawowe jak np. taniec współczesny, nowoczesny. Stąd ambicja, żeby tę terminologię chociaż trochę uporządkować” – dodał.
Słownik powstaje m.in. na podstawie materiałów źródłowych – przede wszystkim prasy i dokumentów archiwalnych. W publikacji ujęte zostaną także zjawiska zagraniczne, które miały istotny wpływ na rozwój tańca w Polsce.
Według Ciesielskiego, istotną część tego wydawnictwa stanowić będą hasła dotyczące biografii polskich twórców lub twórców zagranicznych, mających znaczący, rozpoznawalny wpływ na kształt polskiego tańca oraz instytucji, które tworzył lub współtworzyły taniec organizując m.in. festiwale czy konkursy.
„Drugą istotną część słownika będą stanowiły hasła przedmiotowe i problemowe, czyli definicje kluczowych pojęć dla badania tańca i dla samej praktyki tańca” – zaznaczył.
Projekt jest finansowany z funduszy Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki przez ministerstwo nauki. Kierownikiem projektu jest prof. Małgorzata Leyko, kierownik Katedry Dramatu i Teatru UŁ.
Do jego realizacji zaproszono 19 autorów spoza Łodzi – badaczy tańca reprezentujących najważniejsze polskie ośrodki naukowe: Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Akademię Muzyczną im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Instytut Muzyki i Tańca.
„Autorzy byli zapraszani w taki sposób, aby ich kompetencje pozwalały wypełnić te obszary, które mają być zawarte w Słowniku” – podkreślił Ciesielski i stwierdził, że niemal wszystkie hasła do Słownika powinny być gotowe w 2018 r., a sam „Słownik tańca XX i XXI wieku” w formie publikacji książkowej powinien ukazać się w 2019 r. Będzie on także dostępny w Internecie.
szu/ zan/
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl
Autor fot.: Tomasz Jaworski
Na fot.: scena zbiorowa Adagio ze spektaklu premierowego „Balety Conrada Drzewieckiego” w Teatrze Wielkim w Poznaniu im. Stanisława Moniuszki (spektakl 13 września 2003)
Fot. z archiwum Teatru Wielkiego w Poznaniu
— Stefania Pruszyńska
(Stefania Pruszyńska oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka. Redaktor naczelna, wydawca, autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl (od 2006 r.)
Autorka publikacji różnych gatunków (eseje, recenzje, felietony, reportaże, wywiady, fotoreportaże), utworów literackich (poetyckich i prozy poetyckiej, opowiadań, utworów satyrycznych, grotesek, aforyzmów) oraz artystycznych sztuki plastycznej.
Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej literackiej, a w plastycznej mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia w obrazach o indywidualnym, rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PUBLIKACJE RÓŻNOGATUNKOWE (co najmniej 2 tys.): publicystyka, eseje, felietony, wywiady, recenzje, reportaże, fotoreportaże, utwory artystyczne: literackie i sztuki plastycznej – zarówno w Gazecie IMPRESJee.pl (od 2006 r.), własnych autorskich witrynach artystycznych (Poezja, Stefania Pruszyńska, ArtGrafPoeFoto, Stefania Pruszyńska w latach: 2007-2019), własnym zbiorze poezji „Szepty dalekobieżne” (San Francisco ), jak i w wielu czasopismach ogólnopolskich i regionalnych (również w cyklicznych wydawnictwach: rocznikach) – kulturalnych, literackich, muzycznych, książkach innych autorów, antologiach poetyckich (np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej), antologiach poezji współczesnej i antologiach poetyckich dwujęzycznych (np. w latach 2017-2023: Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej, wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”), charytatywnych i tematycznych. NAJNOWSZE PUBLIKACJE (oprócz zamieszczanych na bieżąco w Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl) w: kwartalniku literackim „Protokół Kulturalny” (nr 84/2023), antologii poświęconej pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 (wyd. Posnania, Poznań, czerwiec 2023) oraz antologii VII Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej „Jesienny dotyk poezji” (wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań, październik 2023). Także publikowała i publikuje w witrynach macierzystych środowisk dziennikarskich i literackich.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PREZENTACJE UTWORÓW ARTYSTYCZNYCH. ⇒⇒⇒⇒Poetyckie na: spotkaniach autorskich, festiwalach kulturalnych, jako gość poetycki koncertów, specjalnych spotkań okolicznościowych i różnych społeczności, zaprzyjaźnionych twórców, wieczorach Klubu Literackiego, w kolejnych edycjach Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej WO ZLP oraz kaliskich „Aforystykonów” WO ZLP (w Poznaniu m.in.: w klubie ZAK, PoemaCafe, Pałacu Działyńskich, Domu Romskim, Domu Bretanii, siedzibie PO ZLP na os. Powstańców Warszawy w 2015 r., na Wydziale Dziennikarstwa UAM w kampusie na Morasku, Auli UAM w 2017 r., Collegium Minus UAM, siedzibie KL „Dabrówka” na Piątkowie, w Dwujęzycznym Liceum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego; poza Poznaniem – w: Kaliszu, Nieszawie, Ludwikowie, Międzyzdrojach, a poza Polską – na greckiej Krecie w Rethymno i Adelianos Kampos w 2010 r).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z 35-letnim doświadczeniem zawodowym z pracy dziennikarskiej i redaktorskiej, a także artystycznej w redakcjach i wydawnictwach (od 1989). Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), własnej Agencji „Promotion” (1993), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000).
⇒⇒⇒⇒⇒ Od 2006 r. redaktor naczelna, niezależna wydawczyni, redaktor-autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee, obecnie pod nazwą IMPRESJee.pl, o profilu kulturalnym.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z DOŚWIADCZENIEM WIELOASPEKTOWEJ WSPÓŁPRACY (dziennikarskiej, autorskiej artystycznej, redaktorskiej) z wieloma czasopismami, w tym polonijnymi (w latach 1992-2010: dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn) oraz licznymi ogólnopolskimi i regionalnymi czasopismami kulturalnymi, literackimi (od wielu lat z „Protokołem Kulturalnym”) oraz wydawnictwami-wydawcami książek literackich i antologii poezji.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ TAKŻE REDAKTOR PROWADZĄCA I REDAKTOR-KOREKTOR (z wieloletnim doświadczeniem): czasopism (miesięczników i tygodników), monografii, albumów artystycznych i historycznych, książek poetyckich i prozy, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych i in.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAGRODY: w ogólnopolskim konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław, wydawanego przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996), oraz laur „Dziennikarskie Koziołki 2017” w Ogólnopolskim Konkursie Stowarzyszenia Dziennikarzy RP – dla swojej redakcji IMPRESJee.pl za wieloaspektowe realizacje.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (UAM) oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (AE).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Ideowiec - miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka idei dialogu kultur i jej rozwoju.
